جدیدترین گزارش طرح «شامخ» (شاخص مدیران خرید) حاکی از بهبود جزئی وضعیت خرده‌فروشی در آبان نسبت به مهر ماه است.
به گزارش ایسنا، معاونت اقتصادی و برنامه‌ریزی اتاق اصناف ایران هر ماه گزارش طرح شاخص مدیران خرید(PMI) که «شامخ» نامیده می‌شود را منتشر می‌کند که بر اساس گزارش آبان ماه آن عدد شامخ کل به ۳۵.۷۱ رسیده که نشان دهنده بهبود جزئی وضعیت بخش خرده فروشی نسبت به مهرماه با عدد شامخ کل ۳۳.۶۹ است. البته با توجه به اینکه عدد شامخ کل پایین‌تر از عدد ۵۰، به معنی رکود است، بهبود جزئی وضعیت خرده فروشی نسبت به ماه مهر، به معنای خروج از رکود نیست.
بر اساس این گزارش، از میان ۵ مولفه اصلی شامخ، یعنی میزان فعالیت‌های انجام شده، میزان سفارشات جدید مشتریان، سرعت انجام و تحویل سفارش و یا فرآیند کار، موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده و میزان استخدام و بکارگیری‌نیروی انسانی، شاخص سرعت انجام و تحویل سفارش با عدد ۵۵.۱۰ بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است.
در این میان شاخص قیمت خرید مواد اولیه یا کالاهای مورد نیاز نسبت به ماه قبل کاهش ۸.۳۲- درصدی داشته و به تبع آن شاخص قیمت فروش محصولات یا خدمات ارائه شده نسبت به ماه قبل کاهش ۲۹.۹۳- درصدی داشته که موجب رشد ۳.۰۳ درصدی عدد شاخص میزان فروش کالا و خدمات در آبان ماه نسبت به ماه قبل شده است.
از طرف دیگر علیرغم افزایش شش درصدی رقم شاخص کل خرده فروشی با عدد ۳۵.۷۱ نسبت به رقم شاخص مهر ۳۳.۶۹، کماکان خرده فروشی ها در فروشگاه‌های زنجیره ای در وضعیت رکود به سر می برند، اما نسبت به ماه گذشته با افزایش جزئی به سمت رونق حرکت کرده اند.
گفتنی است که با توجه به دشواری‌های بررسی تمام خرده‌فروشی، در این گزارش بر خرده‌فروشی‌های زیرمجموعه اتحادیه کشوری فروشگاه‌های زنجیره‌ای تمرکز شده است.
امید خرده‌فروشی‌ها به مساعد شدن اوضاع
طبق بررسی‌های انجام شده، شاخص میزان استخدام و بکارگیری نیروی انسانی بیشترین تغییر را داشته و با افزایش ۴۶.۳۳ درصدی نسبت به ماه قبل مواجه بوده است. تحلیل معاونت اقتصادی و برنامه‌ریزی اتاق اصناف ایران از این تغییر این است که با توجه به شاخص انتظارات در ارتباط با فعالیت‌ها در ماه آینده که ۱۸.۹۱ درصد افزایش داشته، امیدواری واحدهای خرده فروشی به مساعد شدن اوضاع فروش و برقراری ثبات در بازار باعث شده تا کارفرمایان اندکی وضعیت استخدام پرسنل خود را بهبود ببخشند.
این در حالی است که بر اساس نتایج طرح قبلی، فروشگاه‌ها در مهرماه نسبت به شهریور نیروی انسانی خود را تا حدود ۴۰ درصد کاهش داده بودند که این تعدیل نیرو در مهرماه موجب کاهش سرعت انجام و تحویل سفارش و فرایند کار شده بود که در آبان با توجه به جبران خلا نیروی انسانی، رقم شاخص سرعت انجام تحویل سفارش حدود ۴۲ درصد افزایش یافته است.
همچنین بر اساس نتایج این گزارش، شاخص قیمت خرید مواد اولیه یا لوازم مورد نیاز در ماه مورد مطالعه حدود هشت درصد نسبت به ماه مشابه قبل کاهش یافته که این امر منجر به کاهش حدود ۳۰ درصدی قیمت محصولات تولیدی شده و به دنبال آن میزان فروش کالا و خدمات حدود سه درصد افزایش یافته است.
البته معاونت اقتصادی و برنامه‌ریزی اتاق اصناف در این گزارش به تعطیلی دو هفته‌ای واحدهای صنفی (غیر از مشاغل گروه یک) در شهرهای قرمز از اول آذرماه اشاره و خاطرنشان کرده که این احتمال وجود دارد که افزایش شش درصدی رقم شاخص آبان نسبت به مهر به دلیل افزایش میزان خرید جامعه در روزهای پایانی آبان و تقاضا برای برخی از اقلام مرتبط با واحدهای صنفی تعطیل، باشد.
شامخ چیست؟
شاخص مدیران خرید (شامخ)، شاخصی است که به صورت ماهانه، اطلاعات مورد نیاز فعالان اقتصادی، سرمایه‌گذاران و همچنین برنامه‌ریزان کشور در مورد وضعیت رونق و رکود را بیان می‌کند. این شاخص از طریق جمع‌آوری اطلاعات از مدیران مهم‌ترین بنگاه‌های اقتصادی (دارای بیشترین ارزش افزوده، میزان تولید و نیروی انسانی)، تهیه شده و بر اساس آن اطلاعات واقعی (و نه حدس یا نظر شخصی)، در مورد وضعیت متغیرهای مهمی از قبیل «مقدار تولید»، «سفارشات جدید»، «سرعت انجام و تحویل سفارش»، «موجودی مواد اولیه» و «میزان استخدام شرکت» در ماه مورد نظر، نسبت به ماه قبل (بیشتر، کمتر یا مانند) دریافت می‌شود. موسسات جهانی معتبر نیز این شاخص را با همکاری بیش از ۴۰ کشور دنیا به صورت ماهانه محاسبه و منتشر می‌کنند.
